Yara Tedavisinde Hücre Teknolojileri

Yara iyileşmesinde temel olarak etki edilebilen 3 komponent yer alır.

1. Epitelizasyon ( Keratinosit )
2. Kontraksiyon ( Fibroblast )
3. Anjiogenez ( Endotel )

Bu hücresel organizasyonun yanı sıra dikkate alınması gerekli çok sayıda sitokin (hücreler arasında iletişim sağlaya moleküller) ve büyüme faktörü de rol oynamaktadır. Ancak bu konuda en önemli perspektif bu faktörlerin etkinliği için zaman – doz parametrelerinin çok iyi bilinmesi gerekliliğidir. Ayrıca son olarak bu faktörlere yanıt verecek hücrelerin bizzat kendi metabolizmaları ve proliferasyonları ile hücrenin içinde yer aldığı mikroçevrenin de dikkate değer önem taşıdığını unutmamak gereklidir.

1. 1. Hücrelerin klasik tabaka şeklinde kullanımı ( Kültüre epidermis )
   a. Otojen kültüre epidermis
   b. Allojen kültüre epidermis
2. Dermal rejenatörler
3. Gerçek sentetik deri
4. Normal ve genetik modifiye geçici hücre tedavileri
   a. Sıvı faz
   b. Taşıyıcı sistemler
5. Hücre ürünleri
   d. Platelet zengin plazma
   e. GPS
6. Sitokin ve büyüme faktörü içerdiğine inanılan kültür vasatları ( Deneysel )
7. Ticari büyüme faktörleri
8. Kök hücre tedavisi

Bu sınıflamada yer almayan ancak daha spesifik olarak tanımlanabilecek bir diğer ürün grubu ise sentetik deri eşdeğerleri (SDE) dir. Buna göre SDE üç grupta irdelenmektedir.

a. Epidermis eşdeğerleri : Bunlar yukarıdaki sınıflamada 1. gruba uyar.
b. Dermis eşdeğerleri : Dermal rejenatörlerdir.
c. Epidermis ve dermis eşdeğerleri : Gerçek sentetik deri olarak tanımlanabilir.

1. Otojen ya da allojen kaynaklı epidermal hücrelerinki bunlar temel olarak başka hücre içermeyen keratinositler olarak bilinmektedir kültür vasatı ortamında üretilmesi, 4-6 tabaka oluşturacak şekilde differansiyasyonu ve tabaka halinde açık yüzeye uygulanması olarak özetlenebilir.Teknik hücrelerin gerçek anlamda greft tutması olmasa bile sadece keratinositlerin yaraya temasının ve orda belirli bir süre kalmasının etkili olduğunu da ileri sürmektedir.
2. Dermisin kayba uğradığı durumlarda yara yüzeyine sadece epidermis uygulanmasının getirdiği sakıncaları ortadan kaldırmak ve dolayısıyla yeterli bir dermal destek sağlamak amacıyla yara yüzeyine önce dermal eşdeğer, yeterli dermal komponent oluşmasını takiben oldukça ince yapıda otojen ya da allojen deri grefti uygulaması olarak tanımlanabilecek bu yöntem giderek artan sıklıkta uygulanmaktadır.
3. Yara iyileşmesinde temel rol oynadığına inanılan bazı hücrelerin ki bunlar arasında keratinositler ve fibroblastlar sayılabilir yara yüzeyine değişik yöntemlerle uygulanması ile yara iyileşmesinin hızlandırıldığı ya da daha iyi organize edildiği gösterilmiştir. Temel olarak keratinositlerin kullanıldığı bu yaklaşımda hücrelerin aynı zamanda genetik olarak modifiye edilmesinin sonuçları daha etkili hale getirdiği deneysel olarak gösterilmiştir.
4. Yara iyileşmesinde en önemli rolleri oynadığına inanılan bazı büyüme faktörlerinin yaraya uygulanması ile yara iyileşmesinin hızlanacağı varsayımından yola çıkılarak otojen kaynaklı kan ürünleri kullanımı giderek daha popüler hale gelmiştir. Bunlar arasında trombosittten zengin plazma en sık tercih edilen ürün olarak dikkati çekmektedir.
5. Hem keratinosit hem de fibroblastların hücre kültür ortamında sıvı vasat içine bazı otokrin ve parakrin işlev yapan sitokinlerin toplanarak yaraya uygulanmasının yara iyileşmesine katkıda bulunacağına inanılan ancak sadece deneysel olarak kısmen etkinliği ortaya konan bir yaklaşımdır.